Streličarstvo je sport, tj vještina gađanja lukom i strijelom. Cilj je pogoditi metu strijelom.
Ne može se tačno predvidjeti kada su luk i strijela nastali, ali brojni istoričari procjenjuju da potiču iz kamenog doba koje je trajalo skoro milion godina, što dokazuju crteži nađeni na zidovima španskih pećina, koji prikazuju praistorijske lovce sa lukovima u rukama. Smatra se da je pronalazak luka i strijele, kao i pronalazak točka, jedan od najvažnijih momenata u razvoju ljudske civilizacije. Čovjek je zahvaljujući luku i strijeli mogao lakše da dođe do hrane, da savlada neprijatelja i da uspostavi kontrolu nad prirodom.
Narodi koji su izuzetno vladali vještinom izgradnje i upotrebe luka i strijele su Egipćani, Persijci, Asirci, Mongoli, Turci itd. Oblici, materijali i način izgradnje streličarske opreme su se kod pomenutih naroda razlikovali.
U Evropi, streličarstvo se najviše razvilo u Engleskoj, gdje su luk i strijelu donijeli Normani u periodu od 850-950 godine. Upotrebu luka i strijele u vojne svrhe Englezi su razvili do nivoa umjetnosti.
Streličarstvo pripada grupi zv. „bijelih sportova“, kao što su golf i tenis, i olimpijski je sport. Prvi put se na Olimpijskim igrama (OI) pojavilo 1900. godine, a bilo je zastupljeno i na igrama 1904., 1908. i 1920., a nakon toga je skinuto sa programa zbog nepostojanja jedinstvenih pravila. Naime, svaki organizator OI je postavljavao svoja pravila, tako da se rezultati i rekordi nisu mogli upoređivati i vrjednovati.
1931.godine osnovana je Međunarodna streličarska federacija (FITA), što se smatra početkom modernog sportskog streličarstva. FITA je formulisala je skup pravila i disciplina za takmičenje u metnom streličarstvu koja važe u cijelom svijetu, tako da su se rezultati mogli upoređivati i voditi rekordi, čime je prevaziđena osnovna prepreka za ponovno uvođenje streličarstva u program OI. Od 1972. godine streličarstvo je ponovo olimpijski sport i tako je sve do danas.
Streličarstvo zahtijeva maksimum koncentracije, strpljenja i upornosti, a potrebni su vam kako fizička, tako i velika mentalna snaga. Pretežno je muški sport, ali i te kako je interesantan i ženama, a kako ne postoje ograničenja njime se mogu baviti djeca i stariji…
Od vrste luka koji se koristi formirana su tri stila: recurve (olimpijski luk), compound (složeni luk) i goli luk (bare bow) – koji se međusobno ne takmiče.
U stilu goli luk koriste se samo luk sa tetivom i strijele, nema pomoćnih sprava kao što su nišan i stabilizator, dok se u olimpijskom streličarstvu koristi nišan, stabilizator i ostala oprema.
Složeni lukovi imaju optički nišan, fiksirane točkove na kracima preko kojih prelazi tetiva i još puno dodatnih djelova opreme. Maksimalna snaga ovog luka može biti vrlo velika.
Na OI dozvoljena je isključivo upotreba olimpijskog luka. Muškarci i žene se takmiče posebno, a u zavisnosti od starosne dobi postoje kategorije juniora, seniora i veterana.
Kako se streličarska takmičenja održavaju na otvorenom i u zatvorenom prostoru, za obije vrste takmičenja precizirane su odgovarajuće distance, dimenzije meta u koje se gađa i broj strijela koje se ispaljuju po jednoj seriji odnosno ukupno. Za sve FITA discipline postoje nacionalna, regionalna i svetska takmičenja, vode se podaci o rekordima, a postoji i zvanična rang lista streličara formirana na osnovu uspijeha streličara na turnirima (poput ATP liste u tenisu).
Pored metnog postoje Field i 3D streličarske discipline, koje vode porijeklo od lova lukom i strijelom.
Streličari, raspoređeni u grupe od po 3 ili 6 takmičara prate unaprijed definisanu putanju preko različitih vrsta terena i gađaju u mete sa nepoznatih distanci. Razlika između Field i 3D disciplina je u tome što se kod 3D kao mete koriste makete životinja (u prirodnoj veličini, vrlo često i pokretne).
Izvori: serbianarchery.com, oks.org.rs, worldarchery.org
TBU NEWS
