Planeta Zemlja predstavlja savršeno stanište za ljude. Međutim, kao posljedica ratova, genetskih modifikacija, djelovanja virusa i tako dalje, degradacija prirodnih ekosistema je neizbježna. Da li će uopšte biti moguć opstanak ljudi na takvoj planeti u narednih 100, 200, 1000 godina?
Kao jedno od potencijalnih rješenja, naučnici već određeno vrijeme razmatraju mogućnost kolonizacije najbližih planeta i drugih nebeskih tijela. Nauka je potvrdila da se oko nas nalazi mnoštvo objekata koji, iako imaju ekstremne uslove za opstanak života, u praksi bi mogli da posluže kao privremene stanice u toku svemirskih putovanja.
Prvo nebesko tijelo pogodno za kolonizaciju, iako tehnički nije planeta, je Zemljin prirodni satelit – Mjesec. Mjesec posjeduje niz prednosti u odnosu na druga nebeska tijela, najznačajnija je svakako udaljenost od Zemlje. Iako nema atmosferu, a magnetno polje je jako slabog inteziteta, na Mjesecu postoje krateri nastali djelovanjem meteorita, koji bi bili savršene lokacije za osnivanje prvih ljudskih kolonija. Konstrukcija terminalnih baza i opservatorijuma opremljenih teleskopima, kao i eksploatacija ogromnih nalazišta gvožđa, aluminijuma, titanijuma i helijum 3 izotopa koji ima potencijal da se koristi kao pogonsko gorivo termonuklearnih reaktora, bili bi osnovni ciljevi kolonizacije ovog nebeskog tijela. Međutim stvari su mnogo komlikovanije, nego što na prvi pogled djeluje. Velike temperaturne varijacije, dan koji traje oko 28 zemaljskih dana, česti potresi tla, su samo neke od prepreka koje nas očekuju.
Mars – opšte je poznato da NASA planira slanje ljudske posade na Mars u narednih 20 godina. Crvena planeta ima mnogo toga zajedničkog sa Zemljom: planeta je slične veličine, posjeduje atmosferu i prisutna je smjena godišnjih doba. Međutim, i ovdje postoje jako izražene temperaturne varijacije, a pored toga prisutne su i svakodnevne jake pješčane oluje. Uz sveprisutnu radijaciju, ovo će biti osnovne prepreke. Mars trenutno istražuje sedam svemirskih sondi – pet iz orbite i dvije na površini: roveri Opportunity i Curiosity. Podaci preuzeti sa sondi potvrđuju prisustvo tečne slane vode na površini Marsa u toku ljetnjih mjeseci, ali je ona vezana za druga jedinjenja i nije slobodno dostupna.
Cerera (eng. Ceres) je patuljasta planeta smještena između Marsa i Jupitera, čija je orbita situirana u glavnom asteroidnom pojasu. Sa prečnikom od oko 950 km, Cerera je najveće i najmasivnije tijelo u asteroidnom pojasu i sadrži otprilike trećinu mase pojasa. Cerera posjeduje stjenovito jezgro i ledeni omotač, a procjenjuje da više od 25% površine čini tekuća voda, smještena u okeanima ispod ledenog omotača. NASA je tokom 2007. godine lansirala sonde u okviru misije “Zora”, koja je imala zadatak da istraži Cereru i Vestu – drugi po veličini objekat asteroidnog pojasa. Ulazak u orbitu Cerere konačno se dogodio u martu 2015. godine, od kada se redovno prikupljaju detalji o stanju površine i atmosfere na ovoj planeti. Zahvaljujući jako maloj gravitacionoj sili, spuštanje i uzlijetanje letjelica bilo bi veoma energetski efikasno. Najveću prepreku svakako predstavljaju brojni asteroidi koji bi potencijalno mogli da nanesu ogromne štete bazama i kompletnoj instaliranoj opremi. Limitirano prisustvo Sunčeve svjetlosti na ovoj patuljastoj planeti, nedostatak atmosfere i magnetnog polja, teško da bi mogli pozitivno da utiču na ljudsko zdravlje.
Evropa je četvrti po veličini Jupiterov satelit, karakterističnog izgleda. Ubraja se među najsjajnije, što je posledica reflektovanja Sunčevih zraka sa ledene površine. Iako je srednja temperatura na površini oko -150ºC, u dubljim slojevima ledene kore temperatura bi mogla biti znatno povoljnija zbog tople unutrašnjosti. Tokom 2016. godine, naučnici su na osnovu podataka sa Habl teleskopa, objavili prve slike gejzira na površini Evrope, što će pomoći pri dizajniranju budućih sondi u cilju detaljnijih istraživanja.
Titan – Saturnov najveći satelit, posjeduje atmosferu sastavljenu od 90% azota, uz prisustvo velikog broja ugljovodonika različite molekularne mase. Atmosferski pritisak na Titanu je oko 1.5 puta veći od ovog na Zemlji, što je uglavnom prihvatljivo. Sloj atmosfere predstavlja zaštitu od meteorita i radijacije, što takođe predstavlja prednost. Činjenica da je kombinacija ugljovodonika i kiseonika veoma zapaljiva, predstavlja prvi i osnovni nedostatak. Dodatno, bilo bi potrebno razviti specijalne sisteme termoizolacije i generisanja toplote.
Ovo je bio pregled 5 najboljih kandidata u domenu kolonizacije. Naravno, stalni napredak u nauci doprinosi tome da svakodnevno proširujemo svoja saznanja o univerzumu, pa samim tim i o planetama koje mogu potencijalno biti naša sledeća destinacija. Tim NASA naučnika koji je radio na razvoju Kepler teleskopa, nedavno je objavio podatke o “novoj Zemlji”, kojoj je dodijeljen naziv Kepler186F. Planeta koja je oko 10% veća od Zemlje, nalazi se na udaljenosti od oko 500 svjetlosnih godina u okviru nastanjive zone zvijezde Kepler186. Tačan hemijski sastav tla i atmosfere, međutim, još uvijek je nepoznat. Naučnici predpostavljaju da bi planeta, zbog položaja u odnosu na matičnu zvijezdu, mogla da posjeduje vodu u tečnom agregatnom stanju na površini.
Autor: M. M.
TBU NEWS